Wat is omgekeerde osmose?

Omgekeerde osmose is een proces om water te zuiveren. Een pomp drukt de vloeistof door een membraan in de stromingsrichting omgekeerd aan die bij osmose. Hoe werkt het precies? Lees het hier.

Omgekeerde osmose is een proces om water te zuiveren. Een pomp drukt de vloeistof door een membraan in de stromingsrichting omgekeerd aan die bij osmose. Toepassingen zijn er voor bereiding van drinkwater, onder andere uit zeewater, aanmaak van ketelwater voor stoomketels en zuivering van sommige afvalwaters en mest.

  • Proces om water te zuiveren.
    Bij omgekeerde osmose wordt water onder druk door een membraan gepompt. Hierbij worden vreemde stoffen uit het leidingwater opgevangen maar de watermoleculen doorgelaten.
  • Zorgt voor poleervrij wasresultaat
    Een glas afgewassen met leidingwater is hygiënisch schoon, maar lijkt optisch niet schoon door vlekken. Wanneer het glas is gewassen met osmosewater is deze hygiënisch schoon én optisch schoon.

Door over een halfdoorlatend (semi-permeabel) membraan een drukverschil aan te brengen kan dit als een filter gaan werken: het oplosmiddel zal zich dan naar de kant bewegen waar de som van de externe druk en de osmotische druk (= verouderde term voor osmotische waarde) het laagst is. Als de externe druk aan de kant van de geconcentreerde oplossing groot genoeg is, zal het zuivere oplosmiddel (zonder de opgeloste stoffen mee te nemen) naar de andere kant worden geperst. In simpele taal houdt dit in dat water heel hard dwars door een zeef met microscopische gaatjes wordt geduwd.

Het verwijderingsrendement wordt niet alleen bepaald door de grootte van de te verwijderen stoffen, maar ook door de polariteit en de lading van de stoffen, het oplosmiddel en het membraan.

De techniek achter omgekeerde osmose

Schema om drinkwater te bereiden uit zeewater met omgekeerde osmose. 
Principe van omgekeerde osmose: 1 = instromend water, 2 = uitstromend gezuiverd water, 3 = afvalwater op druk, 4 = instromend water op druk, 5 = uitstromend afvalwater, A = hoge druk pomp, B = circulatiepomp, C = membraan, D = drukwisselaar

Wanneer omgekeerde osmose wordt gebruikt als zuiveringsmethode wordt dit ultrafiltratie of membraanfiltratie genoemd. Deze methode wordt onder meer toegepast bij:

  • bepaalde vormen van nierdialyse
  • waterzuivering om zeer zuiver water te verkrijgen
  • grootschalige drinkwaterproductie
  • verbruikspunt-drinkwatersystemen
  • mobiele drinkwaterzuiveringsystemen, de omgekeerde-osmosewaterzuiveringstoestellen
  • industriële toepassingen, zoals zuiveren van ketelwater van stoomketels in elektriciteitscentrales
  • afvalwaterzuivering om afvalwater te kunnen hergebruiken
  • kraanwater geschikt maken voor aquaria voor veeleisende vissen

Omgekeerde osmose wordt dikwijls voorafgegaan door voorafgaande stappen, zoals klassieke filtratie om vaste stoffen tegen te houden, een filter van actieve kool om chloor tegen te houden, of een ionenwisselaar. Omgekeerde osmose kan in één stap gebeuren, of met twee of meer trappen na elkaar. Omgekeerde osmose wordt soms nog gevolgd door elektrodeionisatie (EDI) voor nog hogere zuiverheid.

Omgekeerde osmose biedt ten opzichte van een ionenwisselaar als voordeel dat geen chemicaliën zoals zout of waterstofchloride of natriumhydroxide nodig zijn, maar als nadelen hoger elektriciteitsverbruik voor de pomp, meer afvalwater en meer onderhoudskosten.

Op zoek naar een osmose installatie? Bekijk ons aanbod

 RHIMA osmose installaties 

 Tips nodig voor de aanschaf van een osmose installatie. Lees deze blog